نحوه استعلام نمره منفی گواهینامه و اعتراض به آن

نمره منفی گواهینامه، مفهومی شبیه به نمره منفی در کنکور است. به زبان ساده‌تر، اگر اشتباه یا تخلفی انجام دهید، از اعتبار گواهینامه رانندگی‌تان کم می‌شود. این قانون برای تشویق رانندگان به رعایت مقررات راهنمایی‌ورانندگی، طراحی و اجرا شده است.

خوشبختانه، برخلاف سایر نمره‌های منفی می‌توان نمره منفی گواهینامه را جبران کرد. البته برای این کار، ابتدا از وضعیت گواهینامه‌تان مطلع باشید. به همین دلیل، لازم است که نمره منفی را به‌صورت منظم استعلام بگیرید؛ اما چگونه و از طریق چه روش‌هایی؟ در این مطلب از سامانه خلافی، به نحوه استعلام نمره منفی گواهینامه، روش‌ها و نکات مربوط به آن می‌پردازیم.

نمره منفی گواهینامه چیست؟

نمره منفی گواهینامه، قانونی است که با تصویب مجلس شورای اسلامی در خرداد ماه سال 1389 اجرا شد. ایده آن، الگوبرداری از سیستم امتیازدهی کشورهای اروپایی مخصوصاً فرانسه بود. به طور کلی، هدف اصلی این قانون، کاهش تخلفات رانندگی و افزایش ایمنی در جاده‌ها است. در نتیجه، نمره منفی به رانندگانی تعلق می‌گیرد که تخلفات خطرناک یا تکراری انجام می‌دهند.

نکته مهم این است که نمره منفی مستقیماً روی گواهینامه راننده ثبت می‌شود؛ دقیقاً برخلاف جریمه نقدی که به پلاک خودرو ربط دارد. جالب‌تر اینکه اگر راننده نباشید و با خودروی شما تخلفی صورت بگیرد، نمره منفی به «شخص راننده» تعلق می‌گیرد. به همین دلیل، نباید نمره منفی را با جریمه پلاک خودرو اشتباه بگیرید.

نمره منفی گواهینامه چگونه ثبت می‌شود؟

برای اینکه نمره منفی روی گواهینامه ثبت شود، ابتدا باید تخلف رانندگی خاصی صورت بگیرد. ضمناً این تخلف باید در لیست تخلفات مشمول نمره منفی قرار داشته باشد. در مجموع، مراحل ثبت نمره منفی را مشاهده می‌کنید:

• مرحله اول؛ ارتکاب تخلف: یکی از تخلفات رانندگی که مشمول نمره منفی است، انجام می‌شود.
• مرحله دوم؛ ثبت تخلف رانندگی: تخلف توسط پلیس یا دوربین‌های راهنمایی و رانندگی ثبت می‌شود.
• مرحله سوم؛ ارسال اطلاعات: اطلاعات و جزئیات مربوط به تخلف، به سامانه پلیس راهور می‌رسند.
• مرحله چهارم؛ تشخیص راننده و صاحب گواهینامه: در این مرحله نوبت به شناسایی راننده و مطابقت آن با اطلاعات گواهینامه می‌رسد.
• مرحله پنجم؛ استفاده از نمره منفی: با درج نمره منفی در پرونده گواهینامه فرد متخلف، قانون اجرا می‌شود.
• مرحله آخر؛ به‌روزرسانی و کاهش اعتبار گواهینامه: سوابق راننده در سامانه پلیس راهور به‌روزرسانی می‌شود و قابل استعلام است.

نمره منفی گواهینامه برای چه کسی ثبت می‌شود؟

برای پاسخ به این سؤال، ابتدا باید بدانید که تخلف شما چگونه ثبت شده است. آیا پلیس تخلف را به‌صورت حضوری مشاهده کرده یا این تخلف توسط دوربین‌ها ثبت شده است؟ در ادامه، هر دو حالت را بررسی می‌کنیم:

حالت اول: ثبت تخلف توسط پلیس در محل

گاهی مأمور پلیس راهور در محل تخلف حضور دارد و تخلف را همین‌جا ثبت می‌کند. این تخلف به‌صورت «تسلیمی» محسوب می‌شود؛ به معنای اینکه تشخیص تخلف به‌صورت مستقیم انجام شده است. در این شرایط، پس از تحویل برگه جریمه به راننده تحویل، نمره منفی همان‌جا روی گواهینامه ثبت می‌شود.

حالت دوم: ثبت تخلف توسط دوربین‌ها

اگر تخلف توسط دوربین‌های کنترل سرعت یا نظارت تصویری ثبت شوند، جریمه به‌صورت «سیستمی» اعمال می‌شود. در این حالت، نمره منفی روی گواهینامه مالک خودرو به ثبت می‌رسد و ربطی به راننده ندارد. بنابراین، اگر در حال رانندگی با ماشین دوستتان مرتکب تخلف شوید، نمره منفی برای گواهینامه او منظور می‌شود. اگر نسبت به جریمه‌های خودرو نگران هستید، نرخ جریمه های رانندگی 1404 را مطالعه کنید.

چرا باید استعلام نمره منفی گواهینامه را بگیریم؟

اگر نمره منفی به 30 برسد، علاوه بر توقیف 3 ماهه گواهینامه باید 60 هزار تومان جریمه بپردازید. همچنین، اگر پس از این مرحله دوباره 25 نمره منفی بگیرید (مجموعاً 55)، گواهینامه تا 6 ماه توقیف می‌شود. ضمناً 90 هزار تومان جریمه هم دارد که باید بپردازید. اگر بعد از همه این مراحل، دوباره 20 امتیاز منفی بگیرید (مجموعاً 75 امتیاز)، گواهینامه تا 12 ماه توقیف می‌شود. همچنین، 1.5 میلیون تومان جریمه نقدی دارد و علاوه بر آن باید در کلاس‌ها و امتحانات هم شرکت کنید.

بنابراین، دلایل مهم استعلام نمره منفی عبارت‌اند از:

• مدیریت تخلفات رانندگی
• پیشگیری از توقیف گواهینامه
• جلوگیری از افزایش جرایم سنگین‌تر
• بهبود سابقه رانندگی در سامانه راهور
• امکان برنامه‌ریزی برای حذف نمره منفی
• آگاهی از تخلفات ثبت‌شده توسط دوربین‌ها

روش های استعلام نمره منفی گواهینامه

برای اینکه نسبت به وضعیت نمره منفی گواهینامه مطلع شوید، چند راه مختلف پیش روی شما قرار دارند. این روش‌ها ساده هستند و با چند کلیک یا یک پیامک، از نمرات منفی‌تان باخبر می‌شوید. همچنین، بعضی از این روش‌ها کاملاً آنلاین هستند و بعضی دیگر نیاز به ارسال پیامک دارند.

در این بخش، بهترین روش های استعلام نمره منفی گواهینامه را به ترتیب بررسی می‌کنیم:

1. استعلام نمره منفی گواهینامه از طریق سامانه خلافی

برای استعلام سریع، ساده و بدون دردسر وضعیت گواهینامه، سامانه خلافی یکی از بهترین گزینه‌ها است. با وارد کردن اطلاعات اصلی در سایت یا اپلیکیشن، می‌توانید نمره منفی خود را به سرعت مشاهده کنید. همچنین، چندین خدمت ارزشمند مثل پرداخت خلافی خودرو، عوارض آزادراهی و جریمه طرح ترافیک هم در اختیارتان قرار می‌گیرند.

نحوه استعلام نمره منفی گواهینامه از طریق سامانه خلافی عبارت‌اند از:

• وارد صفحه اصلی سامانه خلافی شوید.
• از منوی خدمات ما در بالای صفحه، وارد بخش «خدمات استعلام مدارک» شوید.
• در این مرحله، گزینه «نمره منفی گواهینامه» را انتخاب کنید.

• پس از وارد کردن شماره گواهینامه، کد ملی و شماره همراه مالک گواهینامه، روی گزینه سبزرنگ تأیید کلیک کنید.
• حالا شماره موبایل مورد نظرتان را وارد کنید و روی گزینه سبزرنگ دریافت کد ورود بزنید.
• پس از وارد کردن کد پیامک‌شده در کادر، روی گزینه تأیید بزنید.
• پس از پرداخت هزینه 16.170 تومان، وضعیت نمره منفی گواهینامه را مشاهده می‌کنید.

نکته: در سامانه خلافی، محدودیت خاصی برای استعلام وجود ندارد؛ بنابراین، مشکلی برای استعلام نمره منفی گواهینامه اتباع وجود ندارد. البته، شخص مورد نظر باید گواهینامه معتبر داشته باشید.

2. استعلام از طریق سایت رسمی پلیس راهور

سایت راهور و اپلیکیشن «پلیس من» دو روش رسمی و مستقیم برای استعلام نمره منفی گواهینامه هستند. این سامانه‌ها به‌صورت آنلاین و با دسترسی به اطلاعات سامانه پلیس راهور فعالیت می‌کنند. اگر به اینترنت دسترسی دارید و فقط سامانه پلیس را ترجیح می‌دهید، این گزینه‌ها را امتحان کنید. البته یادتان باشد که سایت‌های دولتی مثل سایت راهور گاهی به دلیل تعمیر زیرساخت، از دسترس خارج می‌شوند.

مراحل ورود به سایت راهور 120 استعلام نمره منفی گواهینامه عبارت‌اند از:

• وارد سایت رسمی پلیس راهور به آدرس rahvar120.ir شوید.
• از منوی اصلی سایت، گزینه «استعلام نمره منفی» را انتخاب کنید.
• پس از چند لحظه، وارد پنجره واحد خدمات فراجا می‌شوید.
• اگر ثبت‌نام نکرده‌اید، روی گزینه «ثبت‌نام» کلیک کنید. پس از ثبت‌نام، با وارد کردن کد ملی و رمز عبور وارد سامانه شوید.
• نتیجه استعلام به شما نمایش داده می‌شود.

3. برنامه استعلام نمره منفی گواهینامه پلیس‌من

پلیس من، اپلیکیشن اختصاصی پلیس ایران است که خدمات مختلفی از جمله استعلام نمره منفی را ارائه می‌دهد. کار با برنامه استعلام نمره منفی گواهینامه پلیس‌من کاملاً ساده است و طبق مراحل زیر انجام می‌شود:

• اپلیکیشن پلیس من را مستقیماً از طریق آدرس police-man.ir دانلود کنید.
• پس از نصب، وارد اپلیکیشن شوید و با وارد کردن اطلاعات لازم، ثبت‌نام کنید.
• پس از ثبت‌نام و احراز هویت، از بخش «خدمات راهور»، گزینه «مشاهده نمره منفی» را انتخاب کنید.
• اطلاعات نمره منفی شما نمایش داده می‌شود.

4. استعلام نمره منفی گواهینامه با پیامک و تماس تلفنی

اگر اینترنت ندارید یا گوشی ساده در دسترس‌تان است، استعلام نمره منفی گواهینامه با پیامک ۱۱۰۱۲۰۲۰۲۰ را امتحان کنید. در این روش، با ارسال یک پیامک ساده می‌توانید از تعداد نمرات منفی گواهینامه خود مطلع شوید.

نحوه استعلام نمره منفی گواهینامه با پیامک و شماره گواهینامه:

• شماره گواهینامه خود را در قالب یک پیامک آماده کنید.
• این پیامک را به سرشماره ۱۱۰۱۲۰۲۰۲۰ بفرستید.
• پس از چند ثانیه، پیامکی حاوی اطلاعات نمره منفی گواهینامه برای شما ارسال می‌شود.

پیشنهاد جایگزین: اگر این سرشماره فعال نیست، استعلام نمره منفی گواهینامه با تلفن ۰۲۱۸۸۲۸۸۸۸ را امتحان کنید. 

مقایسه تأثیر نمره منفی گواهینامه با مهم‌ترین جرایم رانندگی

نمره منفی در نگاه اول ساده به نظر می‌رسد؛ اما تأثیرات منفی آن حتی نسبت به بسیاری از جریمه‌های رانندگی بیشتر است. جریمه مالی را همیشه می‌توان پرداخت کرد؛ اما نمره منفی روی گواهینامه باقی می‌ماند و در صورت تکرار، باعث توقیف آن می‌شود.

در جدول زیر، تفاوت تأثیر نمره منفی را با انواع جریمه خودرو بررسی کرده‌ایم:

نمره منفی گواهینامه چگونه پاک می‌شود؟

برخلاف جریمه‌های معمولی، نمره منفی گواهینامه با پرداخت جریمه پاک نمی‌شود. برای حذف آن باید چند مرحله را با دقت پشت سر بگذارید. این نمره‌ها فقط با رعایت قوانین و گذر زمان، به‌صورت خودکار از بین می‌روند. بنابراین، اگر نمره منفی دارید، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• اگر در مراحل اول یا دوم هستید: کافی است به مدت ۶ ماه با احتیاط کامل رانندگی کنید. در این مدت هیچ تخلفی انجام ندهید؛ مخصوصاً تخلفاتی که نمره منفی دارند. پس از این مدت، نمره‌های منفی شما به طور خودکار از گواهینامه حذف می‌شوند.
• اگر وارد مرحله سوم شده‌اید: در این حالت، احتمال باطل شدن گواهینامه وجود دارد؛ بنابراین، باید بسیار مراقب باشید. در این شرایط، دو راه دارید. اول اینکه تا یک سال هیچ تخلفی نکنید؛ دوم اینکه با رعایت قوانین و مراعات کردن، نمره منفی‌تان کمتر از ۲۰ شود. در هر دو صورت، نمرات منفی به مرور زمان حذف می‌شوند.

برای اعتراض نمره منفی چه کاری باید انجام دهیم؟

گاهی سیستم‌های راهنمایی‌ورانندگی دچار اشتباه می‌شوند و بی‌دلیل نمره منفی می‌گیرید. برای اعتراض به نمره منفی ثبت‌شده روی گواهینامه‌تان، باید به واحد رسیدگی به تخلفات رانندگی مراجعه کنید. در این مرکز می‌توانید، با ارائه مدارک لازم و بیان دلایل اعتراض، تقاضای بازبینی داشته باشید. در صورت تأیید اعتراض، نمره منفی از گواهینامه‌تان حذف می‌شود. برای آشنایی بیشتر با نحوه اعتراض به نمره منفی، راهنمای مربوط آن را در سامانه خلافی بخوانید!

مثبت رانندگی کنید و نمره منفی را جدی بگیرید!

نمره منفی گواهینامه را دست‌کم نگیرید و آن را یک عدد ساده تصور نکنید! پیامدهای نمره منفی گواهینامه، عواقب جدی و گران‌بهایی دارند. اگر مراقب نباشید، ممکن است تا یک سال بعد از داشتن گواهینامه محروم باشید.

خبر خوب اینکه چندین روش برای نحوه استعلام نمره منفی گواهینامه وجود دارند که به همگی اشاره کردیم. برای اطلاع مداوم از نمره منفی‌تان، در سامانه خلافی ثبت‌نام کنید یا اپلیکیشن آن را روی گوشی موبایل داشته باشید.

سؤالات متداول

در این بخش سوالات متداول درباره نحوه استعلام نمره منفی گواهینامه را آورده‌ایم.

آیا بعد از پرداخت جریمه، نمره منفی هم پاک می‌شود؟

خیر، نمره منفی با پرداخت جریمه حذف نمی‌شود؛ بلکه باید مدتی بدون تخلف رانندگی کنید تا به مرور زمان پاک شود.

اگر مالک خودرو نباشم اما مرتکب تخلف شوم، نمره منفی برای من ثبت می‌شود؟

بستگی به شرایط رانندگی‌تان دارد. اگر پلیس در محل حضور داشته باشد و مرتکب تخلف شوید، نمره منفی برای گواهینامه شما ثبت می‌شود.

چگونه متوجه شوم که چند نمره منفی دارم؟

با استفاده از سامانه خلافی یا استعلام نمره منفی گواهینامه با پیامک ۱۱۰۱۲۰۲۰۲۰، نمره‌های منفی‌تان را به‌راحتی استعلام بگیرید.

استعلام تلفنی نمره منفی گواهینامه چگونه است؟

برای استعلام تلفنی نمره منفی گواهینامه، باید با شماره‌تلفن ۰۲۱۸۸۲۸۸۸۸ تماس بگیرید و اطلاعاتتان را ارائه دهید.