رانندگی بدون داشتن گواهینامه نهتنها غیرقانونی است، بلکه خطرات زیادی برای دیگران و حتی خود راننده به دنبال دارد. در هر دورهای که قوانین گواهینامه جدید اعلام میشود، متوجه میشویم که در جهت حفظ امنیت افراد، نکات دقیقتر و جزئیتری اضافه شده است که رعایت آنها برای تمام رانندگان ماشینهای عادی، نیمه سنگین، سنگین و موتورها الزامی و واجب است. در این مقاله قرار است علاوه بر معرفی قوانين جديد گواهينامه رانندگی در سال ۱۴۰۳، شما را با شرایط، مراحل و مدارک لازم برای دریافت گواهینامه آشنا کنیم.
انواع گواهینامه رانندگی
گواهینامههای رانندگی در انواع پایه یک، پایه دو و پایه سه دستهبندی میشوند. گواهینامه پایه یک بالاترین سطح گواهینامههای رانندگی بوده و شرط دریافت آن داشتن گواهینامه پایه سه و دو است. در جدول زیر انواع گواهینامه برای هر نوع ماشین مشخص شده است. آگاهی از انواع گواهینامه رانندگی پیش از معرفی قوانين جديد گواهينامه رانندگی در سال ۱۴۰۳ لازم است.
نوع گواهینامه | وسیله نقلیه |
گواهینامه پایه یک | اتوبوس و ماشینهای سنگین مانند کامیون، جرثقیل، تریلر و … |
گواهینامه پایه دو | تاکسی و ماشینهای نیمهسنگین مانند نیسان وانت، ون، ماشینهای خدماتی مانند آمبولانس، ماشین آتشنشانی و … |
گواهینامه پایه سوم | ماشینهایی با حداکثر ظرفیت ۹ سرنشین |
شرایط و مدارک لازم برای دریافت گواهینامه پایه یک
برای دریافت گواهینامه پایه یک باید گواهینامههای پایه دوم و سوم را دریافت کرده باشید و حداقل دو سال از دریافت گواهینامه پایه دو شما گذشته باشد. توجه داشته باشید که قبل از قبولی در آزمون باید سلامت جسمی همچنین دانش شما درباره ماشینهای سنگین، تایید شده باشد؛ این موضوع میتواند شامل محتاط بودن و توجه به مهلت پرداخت جریمه رانندگی در طول استفاده از گواهینامه پایه دو و سه هم باشد.
تمام این سختگیریها به این علت است که از بروز تخلفات حادثه ساز جلوگیری شود. مدارک لازم جهت دریافت گواهینامه پایه یک عبارتند از:
- اصل و کپی کارت ملی
- اصل و کپی شناسنامه از تمام صفحات
- اصل گواهینامه پایه دو
- ارائه گواهینامههای دیگر مانند موتور، لیفتراک و … (درصورت وجود)
- ۸ قطعه عکس پرسنلی با زمینه روشن
شرایط و مدارک لازم برای دریافت گواهینامه پایه دو
برای دریافت گواهینامه پایه دو باید حداقل دو سال از دریافت گواهینامه پایه سوم شما گذشته باشد، در عینحال حداقل ۶ ماه هم از اعتبار آن باقیمانده باشد. در نظر داشته باشید که حداقل سن لازم برای دریافت گواهینامه پایه دو ۲۳ سال است. مدارکی که برای دریافت گواهینامه پایه دو نیاز دارید عبارتند از:
- اصل و کپی مدارک شناسایی (کارت ملی و شناسنامه با تمام صفحات)
- گواهی پزشکی تایید سلامت جسم و روان
- ۸ قطعه عکس پرسنلی با زمینه سفید (حتی اگر عینکی هستید، عکس باید واضح و بدون عینک باشد.)
- اصل گواهینامه پایه سه (بهعلاوه هر گواهینامه دیگری که دریافت کردهاید.)
شرایط و مدارک لازم برای دریافت گواهینامه پایه سه
دریافت گواهینامه پایه سه برای وسیلههای نقلیه شخصی که ظرفیت حداکثر ۹ سرنشین و وزن ۳.۵ تن دارند، اجباری است. گواهینامه پایه سه متدوالترین نوع گواهینامه در بین متقاضیان رانندگی بوده و حداقل سن لازم برای دریافت آن ۱۸ سال است. مدارکی که برای دریافت گواهینامه پایه سه لازم دارید به شرح زیر است:
- اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه (کپی از تمام صفحات شناسنامه)
- جواب آزمایش خون (جهت تعیین گروه خونی)
- ۸ قطعه عکس پرسنلی زمینه سفید تمام رخ
- تاییدیه پزشک ناجا جهت سلامت جسم و روان
- اصل کارت پایان خدمت یا گواهی اشتغال به خدمت (در غیراینصورت برگه اعزام به خدمت یا گواهی اشتغال به تحصیل)
قوانین گواهینامه موتور
گواهینامههای موتورسیکلت بر اساس حجم موتور آنها طبقهبندی شده است. انواع گواهینامههای موتور شامل «الف-م، الف-۳، الف-۲، الف-۱ و الف» میشود. قوانین جدیدی در سال ۱۴۰۳ به سایر قانونهای گواهینامه موتور اضافه شده است. از جمله قوانین گواهینامه موتور عبارتند از:
- قانون جدید سن گواهینامه رانندگی “الف-م” و “الف-۱” برای رانندگی با موتورسیکلتهای حداکثر ۱۲۵ سیسی (موتورهای سبک)، ۱۶ سال است.
- حداقل سن دریافت گواهینامه “الف-۲” برای موتورهایی با حجم ۱۲۵ تا حداکثر ۲۰۰ سی سی، ۱۸ سال است.
- برای دریافت گواهینامه “الف” برای موتورهایی با حجم بیش از ۲۰۰ سیسی باید حداقل ۲۱ سال سن و ۲ سابقه رانندگی موتور با گواهینامه “الف-۲” داشته باشید.
شرایط و مدارک لازم برای دریافت گواهینامه موتور
کنترل موتورهایی با ظرفیت بالای ۲۰۰ سیسی نیاز به تجربه و مهارت بالایی دارد؛ بنابراین برای موتورهایی با ظرفیت کمتر از این، محدودیت سنی در نظر گرفته نشده است اما برای ظرفیتهای بالاتر باید حداقل سه سال از رانندگی شما با گواهینامه موتور گذشته باشد. برای دریافت گواهینامه موتور و شرکت در آزمون باید مدارک زیر را به همراه داشته باشید:
- اصل و کپی شناسنامه از تمام صفحات
- اصل و کپی کارت ملی
- ۱۲ عکس پرسنلی با زمینه سفید و تمام رخ
- آدرس محل سکونت و کد پستی
- رسید واریز هزینهها
قوانين جديد گواهينامه رانندگی ایران ۱۴۰۳
طبق روال گذشته تغییراتی در قوانین گواهینامه ایجاد شده است که شامل تمام پایههای ۱، ۲ و ۳ میشود. در ادامه، قوانین گواهینامه جدیدالصدور که در سال جدید اعلام شدهاند در جدول قوانين جديد گواهينامه رانندگی معرفی شدهاند.
۱- قوانین گواهینامه پایه 1 | ۲- قوانین گواهینامه پایه 2 | ۳- قوانین گواهینامه پایه 3 |
افزایش حداقل سن دریافت گواهینامه پایه ۱ از ۲۳ سال به ۲۵ سال | حداقل سن دریافت گواهینامه پایه دو ۲۳ سال تمام | حداقل سن مجاز ۱۸ سال و حداقل قد مجاز ۱۴۰ سانتیمتر |
داشتن حداقل ۷ ماه اعتبار گواهینامه پایه ۲ | داشتن حداقل ۷ ماه سابقه دریافت گواهینامه پایه ۳ | عدم نیاز به ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت سربازی |
– | داشتن حداقل دو سال سابقه دریافت گواهینامه پایه ۳ | محدودیت رانندگی در شب (غیر قانونی بودن رانندگی از ۱۲ شب تا ۵ صبح در سه ماه اول دریافت گواهینامه) |
– | – | لزوم همراه داشتن یک راننده مجرب (همراهی یک راننده با حداقل ۲ سال سابقه رانندگی در سه ماه اول دریافت گواهینامه ) |
– | – | رتبه بندی گواهینامه به رتبههای ۱: رانندگانی با کمترین تخلف ۲: رانندگانی با میزان تخلف متوسط ۳: رانندگانی با میزان تخلف بسیار بالا |
– | – | اعمال تخفیف در جریمه و حق تقدم در تردد برای رانندگانی با رتبه گواهینامه ۱ |
– | – | ارائه برخی آموزشهای رانندگی بهصورت آنلاین |
– | – | ارائه تاییدیه سلامت روان از طرف کمیسیون پزشکی ناجا، درصورت داشتن خالکوبیهای نامتعارف |
نکته: در نظر داشته باشید که این قوانین برای کسانیکه مرتکب تخلفات جدول نمره منفی گواهینامه شدهاند هم لحاظ میشود.
قوانین صدور گواهینامه بانوان
قوانین مربوط به صدور گواهینامه رانندگی بانوان، تفاوت چندانی با گواهینامه رانندگی آقایان ندارد. در مورد قوانین گواهینامه پایه ۱، ۲ و ۳ هیچ تفاوتی بین رانندگی خانمها و آقایان وجود ندارد، اما در مورد گواهینامه موتور شرایط کمی متفاوت است.
طبق قوانين جديد گواهينامه رانندگی، منعی درمورد دریافت گواهینامه موتور برای خانمها وجود ندارد، اما بنابر تبصره مربوط به قوانین گواهینامه، نیروی انتظامی مسئول صدور مجوز رانندگی موتورسیکلت است که آن هم تنها شامل صدور گواهینامه برای آقایان میشود.
استعلام گواهینامه رانندگی
بعد از این که آموزشگاه قبولی شما در آزمون رانندگی را تایید کرد، میتوانید از طریق روشهایی که در ادامه معرفی میکنیم، از زمان صدور و ارسال گواهینامه خود مطلع شوید.
روشهای استعلام گواهینامه رانندگی
برای اطلاع از آخرین وضعیت گواهینامه رانندگی، میتوانید از طریق روشهای حضوری و آنلاین اقدام کنید. روش حضوری معمولا زمانبر است و شامل هزینه بیشتری نسبت به استعلام غیرحضوری میشود. با استفاده از روشهای آنلاین غیرحضوری استعلام گواهینامه، میتوانید در هر زمان و موقعیتی از آخرین وضعیت گواهینامه خود اطلاع پیدا کنید.
استعلام گواهینامه با خلافی
برای استعلام گواهینامه رانندگی از khalafi.ir تنها نیاز به اینترنت و ورود به این سامانه دارید. سامانه خلافی شامل مجموعهای از خدمات خودرو مانند استعلام دلیل توقیف خودرو است که استعلام گواهینامه رانندگی هم بخشی از آنها محسوب میشود. مراحل استعلام گواهینامه رانندگی در سایت خلافی به ترتیب زیر است:
- انتخاب گزینه استعلام گواهینامه از بخش خدمات خودرو و موتور
- وارد کردن کدملی و شماره تلفنهمراه به نام مالک گواهینامه
- انتخاب گزینه پیگیری گواهینامه و پرداخت هزینه استعلام
استعلام گواهینامه از راهور 120
سامانه rahvar120 ارائهدهنده انواع سرویسهای راهنمایی و رانندگی است که شامل خدمات گواهینامه هم میشود. در نظر داشته باشید که سامانه راهور گاهی اوقات دچار اختلال شده و دسترسی به آن غیرممکن میشود. برای استعلام گواهینامه از راهور ۱۲۰ مراحل زیر را دنبال کنید:
- ورود به سامانه
- انتخاب گزینه رهگیری مدارک سازمانی
- انتخاب گزینه گواهینامه از قسمت «انتخاب نوع سند»
- وارد کردن کد ملی
- وارد کردن اعداد کنترلی نمایشدادهشده
- انتخاب گزینه جستوجو
هزینه گواهینامه ۱۴۰۳
هزینه ثبتنام و دریافت گواهینامه ۱۴۰۳ حداقل ۴ میلیون تومان و حداکثر ۶ میلیون تومان است. با توجه به تغییر و افزایش قیمتها در سال جاری، علاوه بر قوانین گواهینامه جدید، هزینههای مربوط به دریافت گواهینامه در سال ۱۴۰۳ که شامل شهریه آموزشگاه، هزینههای آزمون، آزمایش و … نیز نسبت به سالهای قبل بیشتر شده است.
بهطور کلی نمیتوان مبلغ دقیقی را بهعنوان هزینه دریافت گواهینامه ۱۴۰۳ برای گواهینامه هر پایه معرفی کرد، اما مبالغ مربوط به آن حدودا ۴ تا ۶ میلیون تومان خواهد بود.
نتیجهگیری
آشنایی با قوانين جديد گواهينامه رانندگی به شما کمک میکند که بتوانید مراحل دریافت آن را سریعتر طی کنید و جریمه نشوید. در سال جاری ۱۰ قانون جدید به قوانین راهنمایی و رانندگی اضافه شد که شامل تمام رانندگان خانم، موتور و دارندگان گواهینامه پایه ۱، ۲ و ۳ میشود. در این مقاله سعی کردیم علاوه بر معرفی قوانین رانندگی گواهینامه جدید شما را با جزئیات و نحوه اجرای آنها نیز آشنا کنیم، امیدواریم به پاسخ سوالاتتان رسیده باشید.
سوالات متداول
چگونه گواهینامه رانندگی رفع ابطال میشود؟
گواهینامه رانندگی تنها درصورتی رفع ابطال میشود که با مدارک کافی نسبت به آن اعتراض کرده باشید و از نظر کارشناس تایید شده باشد؛ در غیر اینصورت علاوه بر پرداخت جریمه، باید مجددا اقدام به دریافت گواهینامه رانندگی کنید.
در چه صورتی گواهینامه شما باطل خواهد شد؟
قوانین ابطال گواهینامه در سال ۱۴۰۳ تغییری نکرده است، به همین دلیل رانندگانی که بعد از مرحله اول و دوم نمره منفی گواهینامه، مجددا نمره منفی دریافت کنند و امتیازشان به ۲۰ برسد، علاوه بر اینکه حق رانندگی تا یک سال را ندارند، بلکه گواهینامه آنها نیز باطل میشود.
هزینه گواهینامه پایه ۳ در سال ۱۴۰۳ چقدر است؟
هزینههای ثبتنام گواهینامه پایه ۳ در سال ۱۴۰۳ حدود ۴ تا ۶ میلیون تومان تمام میشود.
مدارک لازم برای گواهینامه در سال 1403 چیست؟
طبق قوانین جدید صدور گواهینامه رانندگی، اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه، عکس پرسنلی، رسید پرداخت هزینه گواهینامه، تاییدیه پزشکی و … از جمله مدارک لازم برای گواهینامه در سال ۱۴۰۳ هستند. توجه داشته باشید که مدارک لازم برای هر گواهینامه متفاوت است و شما میتوانید جزئیات بیشتر هر یک را در این مقاله مشاهده کنید.
حداقل سن لازم در قوانین جدید اخذ گواهینامه رانندگی برای رانندگان پایه ۱ چقدر است؟
در قوانین گواهینامه های جدید پایه ۱ حداقل سن لازم برای دریافت این گواهینامهها ۲۳ سال است.
آیا مراحل صدور گواهینامه بانوان برای رانندگی ماشینهای سنگین با آقایان متفاوت است؟
خیر؛ هیچ تفاوتی در مراحل و مهارتهای لازم برای دریافت گواهینامه پایه یک برای متقاضیان خانم و آقا وجود ندارد.